احتمالاً در روزهای اخیر با کلمه «بلو اسکای» در شبکه‌های اجتماعی مواجه شده‌اید و از خود پرسیده‌اید که چیست و چرا مردم درباره آن صحبت می‌کنند. بلو اسکای، شبکه اجتماعی جدیدی که برخی از آن با عنوان Twitter ۲ یاد می‌کنند. کاربران شناخته شده و پرطرفدار توییتر نظیر الکساندریا اوکازیو کورتز، عضو مجلس نمایندگان امریکا و کریسی تیگن، مدل و نویسنده کتاب‌های آشپزی به بلو اسکای پیوستند و بسیاری از کاربران هم درخواست داشتند که اگر کسی کد دعوت پیوستن به بلواسکای را دارند، این کد را در اختیار آن‌ها قرار دهند.

به گزارش روزنامه نیویورک تایمز، از زمانی که ایلان ماسک، میلیاردر امریکایی سال گذشته میلادی توییتر را خریداری و تغییرات گسترده و البته نامحبوبی را در این شبکه اجتماعی اعمال کرد، بسیاری از کاربران توییتر به دنبال یک گزینه جایگزین بودند. حالا کاربران بلواسکای می‌گویند این شبکه اجتماعی جدید که جک دورسی، سازنده توییتر آن را توسعه داده است نزدیک‌ترین حس و تجربه را به توییتر دارد.

بلواسکای چیست؟

بلواسکای یک شبکه اجتماعی است که از نظر امکانات و ویژگی‌ها شباهت‌های زیادی به توییتر دارد. کاربران می‌توانند متن‌های کوتاه و عکس‌های خود را با دیگران به اشتراک بگذارند و محتوای منتشر شده از سوی دیگر کاربران را به اشتراک بگذارند و نظر خود را درباره این محتواها بنویسند. اپلیکیشن این برنامه که هنوز در حال توسعه است، برای کاربران سیستم عامل IOS و برای کاربران سیستم عامل اندروید منتشر شد.

تفاوت بلواسکای با توییتر

جی گاربر، مدیر اجرایی بلواسکای ماه گذشته در یک پست وبلاگی نوشت تصادفی نیست که این شبکه اجتماعی جدید ساختاری مشابه توییتر دارد اما بر خلاف توییتر، بلواسکای قصد دارد یک سیستم غیرمتمرکز باشد و در آینده این امکان وجود خواهد داشت که افراد جوامع کوچک مدنظر خود را ذیل بلواسکای ایجاد کنند.

به گفته گرابر، این سیستم طوری طراحی شده که هیچ فردی نتواند قوانینی برای همه کاربران بلواسکای ایجاد کند. از طرفی بلواسکای از یک «پروتکل باز» استفاده می‌کند. این مسأله در میان شبکه‌های اجتماعی دیگر که کارشناسان به طور سنتی از آن‌ها به عنوان «باغ‌های دیوارکشی شده» یاد می‌کنند معمول نیست. اغلب این شبکه‌های اجتماعی محتوای مخصوص خود را دارند؛ یعنی یک توییت در توییتر قابل رویت است و یک عکس اینستاگرام در این شبکه نمایش داده می‌شود. این خصوصیت باعث می‌شود یک پست در یک شبکه اجتماعی به آسانی در یک شبکه اجتماعی دیگر قابل انتشار نباشد. بلواسکای اما قرار نیست این گونه باشد و توسعه دهندگان آن قصد دارند در بلندمدت امکانی را فراهم کنند که پست‌های بلو اسکای در دیگر شبکه‌های اجتماعی و پست‌های شبکه اجتماعی دیگر در بلواسکای قابل انتشار باشد.

ماه گذشته یکی از کاربران بلواسکای نوشت که ایده نام‌گذاری این شبکه اجتماعی از تمایل جک دورسی به آزاد کردن پرنده توییتر و رهاسازی آن در «آسمان آبی» بازمی‌گردد که جک دورسی هم به این پست واکنش نشان داد و آن را تأیید کرد.

چگونه می‌توان به بلواسکای پیوست؟

بلواسکای همچنان در حال توسعه است و یک شبکه اجتماعی تکامل یافته به نظر نمی‌رسد. در چنین شرایطی پیوستن به این شبکه اجتماعی تنها از طریق کد دعوت‌هایی که کاربران بلواسکای در اختیار دارند ممکن است. کاربران این شبکه اجتماعی عموما هر دو هفته یک بار کد دعوت دریافت می‌کنند و می‌توانند آن را در اختیار دیگران قرار دهند تا به بلواسکای بپیوندند.

دلیل محبوبیت بلواسکای

از زمانی که ایلان ماسک توییتر را خرید، تغییرات زیادی را در این شبکه اجتماعی ایجاد کرد. او در گام نخست محدودیت‌های بسیاری که برای انتشار اطلاعات نادرست و نفرت پراکنی در توییتر وجود داشت کاهش داد و قوانین جدیدی را برای تأیید هویت حساب‌های کاربری وضع کرد. این مسأله علاوه بر نارضایتی کاربران و کمپانی‌هایی که در توییتر فعال بودند، فضایی به وجود آورد که اطلاعات نادرست و اظهارات مبتنی بر آزار و نفرت پراکنی افزایش قابل توجهی یافته بود. در نتیجه همین وضعیت، کاربران توییتر در جستجوی یک آلترناتیو و گزینه جایگزین برآمدند.

در ماه‌های اخیر برخی کاربران به ماستادون مهاجرت کردند؛ یک شبکه اجتماعی غیرمتمرکز که رویای تبدیل شدن به گزینه جایگزین توییتر را در سر می‌پروراند. در این زمان، بلواسکای تازه در حال توسعه بود و تعداد محدودی از کاربران که اغلب در حوزه تکنولوژی فعالیت داشتند در آنجا فعالیت می‌کردند. به تازگی و در هفته‌های اخیر استقبال کاربران توییتر از بلواسکای افزایش یافته و ده‌ها هزار نفر کاربر جدید به این شبکه اجتماعی پیوسته‌اند.

انتخابات آمریکا برای ایلان ماسک، تاثیر منفی داشت!

افزایش ناگهانی تعداد کاربران جدید بلواسکای پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا در ماه نوامبر، اتفاقی نبود. ایلان ماسک، مالک ایکس، از حامیان اصلی ترامپ در دوران مبارزات انتخاباتی او بود و قرار است نقش پررنگی در دولت او ایفا کند و این موضوع باعث ایجاد شکاف سیاسی شده و برخی کاربران در اعتراض به این مسئله، ایکس را ترک کرده‌اند. البته برخی دیگر دلایل متفاوتی برای ترک ایکس ذکر کرده‌اند. برای مثال، روزنامه گاردین تصمیم گرفته دیگر در ایکس مطلبی منتشر نکند و آن را «یک پلتفرم رسانه‌ای سمی» خوانده است.

در همین حال، اپلیکیشن بلو اسکای در سراسر جهان میزان دانلود چشمگیری داشته است و برترین اپلیکیشن رایگان در فروشگاه اپلیکیشن‌های اپل (اپ استور) در بریتانیا بود که تعدادی از ستارگان و افراد سرشناس، از لیزو خواننده پاپ گرفته تا گرگ دیویس مجری برنامه تسک‌مستر، اعلام کرده‌اند که به بلو اسکای می‌پیوندند و فعالیت خود را در ایکس محدود کرده یا آن را به طور کامل ترک می‌کنند. اگرچه این رشد قابل توجه است، اما بلو اسکای راه درازی در پیش دارد تا بتواند چالشی واقعی برای رقیب میکروبلاگینگ خود ایجاد کند.

فصل کوچ به بلواسکای

در تازه‌ترین اعلام بلواسکای، تعداد کاربران این پلتفرم به ۱۵ میلیون نفر رسیده است که با پذیرش ۲ میلیون کاربر جدید، افزایش چشمگیری نسبت به ماه گذشته دارد. این رشد به‌ویژه پس از انتخابات ایالات متحده و تلاش برخی از کاربران برای یافتن فضای جایگزین برای اشتراک‌گذاری افکارشان مشاهده شده است. به‌علاوه، بلواسکای از افزایش ۶/۲میلیون کاربر در پی ممنوعیت ایکس در برزیل خبر داده است. رکورد این شبکه اجتناعی هم عضویت ۵۰۰ هزار در یک روز است.

فارغ از دنیای تبلیغات

بلواسکای نه‌تنها به‌عنوان یک رقیب جدید برای ایکس شناخته می‌شود، بلکه با هدف ایجاد «پروتکلی برای گفت‌وگوهای عمومی»، به دنبال تغییر ساختار شبکه‌های اجتماعی و ایجاد تعامل‌پذیری بین پلتفرم‌ها است. این اقدام ممکن است نحوه تعامل کاربران با شبکه‌های اجتماعی را تغییر دهد و به شکستن دیوارهای محصورکننده پلتفرم‌های بزرگ فناوری کمک کند. در حالی که ایکس همچنان مدعی تسلط بر فعل و انفعالات عرصه سیاست جهانی است، بلواسکای تلاش می‌کند تا به عنوان یک پلتفرم آزادتر و بدون تبلیغات، جای خود را در دنیای دیجیتال پیدا کند. گفتنی است بحث تبلیغات در ایکس، به ویژه در زمان انتخابات آمریکا موجب شد تا علاوه بر گردش پول سیاه در این شبکه اجتماعی، رأی بیشتری بر پایه تبلیغات دروغین به سبد آرای ترامپ ریخته شود.

چه کاربران برجسته‌ای به بلو اسکای مهاجرت کرده‌اند؟

گاردین اعلام کرد ‌ده‌ها حساب کاربری خود در پلتفرم ایکس را که در مجموع حدود ۲۷ میلیون دنبال‌کننده دارند، تعطیل خواهد کرد. این سازمان در مقاله‌ای نوشت: «ما معتقدیم که مزایای حضور در ایکس اکنون با معایب آن مقایسه نمی‌شود.» آنها همچنین به این نکته اشاره کردند که پلتفرم ایکس در حال ترویج «نظریه‌های توطئه راست‌گرایانه و نژادپرستی» است. از جمله چهره‌های مشهور این هفته  اعلام کردند از ایکس خارج خواهند شد، می‌توان به استیون کینگ، نویسنده آمریکایی، دون لمون، روزنامه‌نگار مشهور، جیمی لی کرتیس، بازیگر آمریکایی، جیم کری، کمدین آمریکایی و تونی برکستون ‌خواننده آمریکایی اشاره کرد. تاکنون روزنامه گاردین نیز از ایکس خارج شده است. پیش از این نیز دیگر چهره‌های معروف از زمان تصاحب ایکس توسط ایلان ماسک در سال ۲۰۲۲، از این پلتفرم جدا شده بودند؛ از جمله التون جان، ووپی گلدبرگ، جی‌جی حدید و شوندا رایمز.

مالک بلو اسکای

اگر احساس می‌کنید بلو اسکای شباهت زیادی به ایکس دارد، دلیلش این است که جک دورسی، رئیس سابق توییتر، آن را پایه‌گذاری کرده است. دورسی زمانی گفته بود که می‌خواهد بلو اسکای نسخه غیرمتمرکزی از توییتر باشد که هیچ فرد یا نهاد واحدی مالک آن نباشد. اما دورسی دیگر عضو تیم بلو اسکای نیست. او در ماه مه ۲۰۲۴ از هیئت مدیره آن کناره‌گیری کرد و در ماه سپتامبر حساب کاربری خود در بلو اسکای را به طور کامل حذف کرد و در حال حاضر نیز، بلو اسکای را جی گرابر، مدیرعامل شرکت اداره می‌کند و به‌عنوان یک شرکت سهامی عام آمریکایی فعالیت می‌کند.

مزایا و معایب بلواسکای

مزایا

• غیرمتمرکز بودن: بلواسکای به عنوان یک پلتفرم ارتباط اجتماعی غیرمتمرکز طراحی شده است که به کاربران امکان می‌دهد کنترل کامل بر اطلاعات خود داشته باشند و از وابستگی به یک شرکت مرکزی خلاص شوند.
• امنیت و حریم خصوصی: بلواسکای می‌تواند تمرکز بیشتری بر امنیت و حریم خصوصی کاربران داشته باشد و ابزارهایی را فراهم کند که اطلاعات کاربران را محافظت کند.
• توسعه باز: بلواسکای به عنوان یک پروژه متن باز توسعه می‌یابد، که به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد به آن کمک کنند و آن را بهبود بخشند. این می‌تواند منجر به ایجاد یک جامعه فعال از توسعه دهندگان و افزایش امکانات و قابلیت‌های بلواسکای شود.

معایب

• کمبود کاربران: به عنوان یک پروژه جدید، بلواسکای ممکن است با کمبود کاربران روبرو شود که می‌تواند محدودیتی برای تجربه ارتباط اجتماعی کاربران ایجاد کند.
• کمبود قابلیت‌ها: در مقایسه با پلتفرم‌های ارتباط اجتماعی بزرگتر و بالقوه رقبا، بلواسکای ممکن است قابلیت‌های کمتری داشته باشد و به محدودیت‌هایی برای کاربران منجر شود.
• عدم پذیرش عمومی: برای موفقیت یک شبکه اجتماعی، پذیرش عمومی و جذب تعداد زیادی کاربر ضروری است. بلواسکای باید بتواند جذابیت و مزایای خود را به طور کافی به کاربران نشان دهد تا بتواند رقابت با شبکه‌های اجتماعی موجود داشته باشد.

نیایش احمدی _ خبرنگار تحریریه جوان قدس